Spelers op de Belgische energiemarkt: wie doet wat?
Op de Belgische energiemarkt zijn een groot aantal spelers te vinden. Op deze pagina vind je een overzicht van alle actoren in de energiesector en wat ze precies doen
Energieleveranciers en -producenten
De meest zichtbare spelers op de energiemarkt zijn de energieleveranciers en -producenten. Met je energieleverancier heb je contact voor al je zaken betreffende je energiecontract en langs door heel België zijn verschillende locaties voor de productie van energie te vinden.
Energieleveranciers in België
Om gas en/of elektriciteit te kunnen gebruiken dien je een energiecontract af te sluiten bij een van de commerciële energieleveranciers die actief zijn op de Belgische markt. Na de liberalisering van de energiemarkt zijn er een groot aantal nieuwe leveranciers toegetreden tot de Belgische energiemarkt, waardoor je tegenwoordig kunt kiezen uit een groot aanbod. De voormalige monopolist ENGIE is nog steeds de grootste energieleverancier in België, maar heeft de afgelopen jaren veel marktaandeel verloren.
Energieleveranciers zijn vooral verantwoordelijk voor het facturatie gedeelte. Zij zorgen voor het opmaken van de facturen en berekenen alle kosten die worden overgemaakt aan de andere spelers, zoals de nettarieven en belastingen. Verder moeten de leveranciers ook energie inkopen op de groothandelsmarkten en in sommige gevallen produceren ze zelf ook elektriciteit.
Momenteel zijn er twintig energieleveranciers actief in België.
Energieproducenten in België
Om elektriciteit te gebruiken, moet het eerst geproduceerd worden. Dit kan door middel van een groot aantal energiebronnen, zoals met kerncentrales, zonnepanelen of windmolens. In België maken we gebruik van verschillende energiebronnen voor de productie van elektriciteit. Deze elektriciteit wordt opgewekt door verschillende spelers, waaronder uitbaters van kerncentrales en huishoudens met zonnepanelen.
In grote lijnen bestaan er in België drie verschillende soorten elektriciteitsproducenten:
- Bedrijven die zich enkel bezighouden met de productie van elektriciteit.
- Energieleveranciers die, naast het leveren van energie, ook zelf elektriciteit produceren.
- Huishoudens met een productie-installatie, zoals zonnepanelen of een particuliere windmolen.
Energie vergelijken en overstappen (Gratis dienst)
Bel KillMyBill om te veranderen van energieleverancier of voor energie-advies.
Energie vergelijken en overstappen (Gratis dienst)
Dien een terugbelverzoek in OF vergelijk met de KillMyBill energievergelijker.
Transmissie- en distributienetbeheerders
Gas en elektriciteit is niet altijd overal beschikbaar. Het moet van een productie- of opslaglocatie worden vervoerd naar woonwijken en bedrijven, vaak over lange afstanden. Het vervoer en de distributie van energie gebeurt in België door een aantal verschillende spelers. Hier wordt altijd een onderscheid gemaakt tussen de distributie van energie binnen een gemeente en het vervoer van energie over langere afstanden.
Distributienetbeheerders
Distributienetbeheerders zijn verantwoordelijk voor het verdelen van energie in een gemeente. Dit gebeurt door middel van een complex netwerk van leidingen en kabels die vaak ondergronds zijn te vinden. In België kennen we zeven verschillende netbeheerders:
- Fluvius in Vlaanderen
- Sibelga in Brussel
- ORES in Waals Brabant, Est, Henegouwen, Luxemburg, Moeskroen, Namen en Verviers;
- Resa (Tecteo) in Luik
- AIEG in Andenne, Gesves, Ohey, Rumes en Viroinval;
- AIESH in Erquelinnes, Beaumont, Froidchapelle, Sivry-Rance, Mummies, Chimay, Couvin;
- REW in Waver, Limal en Bierges.
De netbeheerders zijn onder andere verantwoordelijk voor het onderhoud en plaatsing van het energienet. Daarnaast (ver)plaatsen de netbeheerders de energiemeters in hun regio, nemen ze de meterstanden op en onderhouden ze de openbare verlichting.
Transmissienetbeheerders
Het vervoeren van energie over lange afstanden gebeurt door de transmissienetbeheerders. In België is Elia verantwoordelijk voor de transmissie van elektriciteit en Fluxys voor aardgas. Door de hoge kosten voor het opzetten van de benodigde infrastructuur voor de transmissie van energie is dit een monopolie.
De transmissie van elektriciteit is vaak duidelijk zichtbaar door de grote elektriciteitsmasten die het land doorkruisen. De transmissie van aardgas is een stuk minder zichtbaar, vooral doordat de gasleidingen grotendeels ondergronds liggen.
Energie vergelijken en overstappen (Gratis dienst)
Bel KillMyBill om te veranderen van energieleverancier of voor energie-advies.
Energie vergelijken en overstappen (Gratis dienst)
Dien een terugbelverzoek in OF vergelijk met de KillMyBill energievergelijker.
Regulatoren op de Belgische energiemarkt
Om een goede, veilige en eerlijke werking van de Belgische energiemarkt te kunnen garanderen, zijn er een aantal regulatoren actief op de Belgische energiemarkt. Drie regulatoren passen de regionale regelgevingen toe en één regulator controleert de nationale energiemarkt.
VREG in Vlaanderen
In Vlaanderen is de Vlaamse Regulator voor Elektriciteit en Gas (VREG) verantwoordelijk voor het reguleren van de markt. De VREG werd in december 2001 opgericht als Vlaamse Openbare Instelling na de liberalisering van de Vlaamse energiemarkt.
Naast het reguleren van de markt, biedt de VREG ook een online energie vergelijker (V-test) aan.
BRUGEL in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is BRUGEL verantwoordelijk voor het reguleren van de markt. BRUGEL werd op 1 januari 2007 opgericht na de liberalisering van de Brusselse energiemarkt. Daarnaast houdt BRUGEL zich ook bezig met de watersector, onder andere door het controleren van de waterprijs en het opstellen van tariefmethodologieën.
CWaPE in Wallonië
In Wallonië is de Commission Wallonne Pour l’Énergie (CWaPE) verantwoordelijk voor het reguleren van de energiemarkt. De CWaPE werd in 2002 opgericht tijdens de liberalisering van de Waalse energiemarkt.
CREG op nationaal niveau
Op nationaal niveau is de Commissie voor de regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) de regelgevende instantie. De belangrijkste taak van de CREG is het verdedigen van de consumentenbelangen. Om dit te doen heeft de CREG een aantal bevoegdheden gekregen, die wettelijk zijn vastgelegd.
De CREG houdt onder andere toezicht op alle energieleveranciers, producenten, transmissienetbeheerders en netbeheerders. Verder keurt de CREG de nettarieven goed en is de regulator verantwoordelijk voor het vaststellen van het sociale energietarief.
